Fibromiyalji; kas iskelet sisteminde yaygın ağrılar ile karakterize bir hastalık olup, romatizmal hastalıklar içerisinde en sık görülenlerden biridir. Yumuşak doku romatizması olarak da bilinmektedir.
Toplumda görülme sıklığı % 0.5-1’dir. Kadınlarda erkeklere oranla 3 kat daha sık izlenir. Sadece ağrının değil, aynı zamanda bir çok sistemik problemin de görüldüğü bir rahatsızlıktır.
Vücudun her yerinde ağrı ve tutukluk başlıca semptomlardır. Ağrı daha çok boyun, omuz ve sırtta başlayıp; kollara, göğüs ön duvarına, kalçalara ve bacaklara yayılabilir. Bu hastalarda sabah yorgun uyanma, sabah tutukluğu, uykuya dalmakta zorluk veya gece boyunca sık sık uyanma izlenir. Bilişsel dalgalanmalar ve konsantrasyon güçlüğü görülebilir. Kol ve bacaklarda karıncalanmalar, uyuşukluklar ve yanma hissi izlenebilir. Migren, bağırsak fonksiyonlarında bozukluk, sancılı adet görme, sık idrara çıkma, vücutta yaygın ödem hissi, kronik yorgunluk, huzursuz bacak sendromu gibi bir çok bulgu hastalığa eşlik edebilir.
Geçirilmiş fiziksel travmalar ve enfeksiyonlar, çocukluk dönemimize ait problemler, fiziksel ve psikolojik şiddet, cinsel istismar, boşanma, savaş halini yaşama, terk edilme, işle ilgili problemler, aşırı mükemmeliyetçi, aşırı hassas ve her şeyden çabuk etkilenen kişilik yapısı, yanlış yaşam tarzı ve stres hastalığı tetikleyen faktörlerdir.
Hastalığın tanısında klinik muayene bulguları ve hastalık öyküsü çok önemlidir. Zira bu hastalıkta, laboratuvar ve röntgen gibi testlerde genellikle bir bulgu yoktur. Hatta bu nedenle gerçek bir hastalık gibi algılanmaz ve özellikle hastanın çevresi tarafından psikolojik bir hastalıkmış gibi düşünülebilir. Fibromiyalji kesinlikle psikolojik bir rahatsızlık değildir. Muayenede vücut genelinde yaygın ağrının tespiti, bir çok hassas noktanın varlığı, semptomların en az 3 ay süreyle var olması tanı için klinik ipuçlarıdır.
Tedavide öncelikle hastalık hakkında kişiye ve ailesine bilgi verilmesi şarttır. Düzenli ve stresten uzak bir yaşam, düzenli uyku ve spor, dengeli beslenme gibi günlük yaşam modifikasyonları tedavide en temel noktalardır. Hasta-hekim işbirliği çok önemlidir. Semptomlara göre kişiye özel bir tedavi programı belirlenmelidir. Fibromiyaljide görülen ağrı daha çok nöropatik kökenli olduğundan klasik ağrı kesicilerle yanıt oranı çok azdır. Bu nedenle, medikal tedavide nöropatik ağrıda etkili olan, bazı antidepresanlar, antiepileptik ilaçlar kullanılabilir. Fizik tedavi ajanları son derece etkilidir. Ağrı kontrolünde akupunktur, kuru iğneleme, manuel terapi, masaj, proloterapi uygulanabilir. Medikal ozon tedavisi bu hastalarda yüz güldürücüdür. Nöral terapi, ağrıyı kontrol etmede ve ağrıya neden olabilecek bozucu alanların tedavisinde etkili bir yöntemdir. Egzersiz bu hastalığın tedavisinde olmazsa olmaz bir unsurdur. Özellikle gevşeme ve germe egzersizleri, kardiyovasküler kondüsyon egzersizleri, yürüyüş, yüzme, bisiklete binme, yoga ve Tai Chi bu hastalara önerdiğimiz egzersizlerdir.
NASIL ARANDI: #uzman # doçent # doktor # rabia terzi # fizyoterapist # fibromiyalji # omurga # ağrı # rahatsızlık # kocaeli
